Toàn cảnh chuyển đổi số ngành Công nghiệp sản xuất

Ngành Công nghiệp sản xuất luôn là tâm điểm của chuyển đổi số và còn là động lực đưa nền kinh tế phát triển. Hãy cùng HST Consulting nhìn toàn cảnh về cuộc chuyển đổi số đang diễn ra trong ngành Công nghiệp sản xuất qua bài viết dưới đây.

I. Tổng quan thị trường ngành Công nghiệp sản xuất

1. Thị trường ngành Công nghiệp sản xuất đang diễn ra như thế nào?

Theo thông tin mới nhất từ Tổng cục Thống kê, chỉ số Sản xuất Toàn ngành Công nghiệp (IIP) tháng 7/2023 dự kiến tăng 3,9% so với tháng trước và 3,7% so với cùng kỳ năm trước.

Trong phạm vi này, ngành Chế biến, Chế tạo dự kiến tăng 3,6%; ngành Khai khoáng dự kiến tăng 4%; ngành Sản xuất và Phân phối Điện dự kiến tăng 4,1%; cung cấp Nước, hoạt động Quản lý và Xử lý Rác thải, Nước thải dự kiến tăng 8,3%.

Tuy nhiên, do khó khăn trong tình hình kinh tế thế giới ở đầu năm 2023, đã gây ảnh hưởng đáng kể đến kết quả sản xuất công nghiệp trong nước. Tính đến tháng 7 năm 2023, IIP ước tính giảm 0,7% so với cùng kỳ năm trước, trong khi cùng kỳ năm 2022 tăng 8,6%.

Theo đó, ngành Chế biến, Chế tạo giảm 1% (so với tăng 9,5% trong cùng kỳ năm 2022), góp phần làm giảm 0,7 điểm phần trăm từ mức tăng chung; ngành Sản xuất và Phân phối Điện tăng 1,4%, đóng góp 0,1 điểm phần trăm; ngành Cung cấp Nước, hoạt động Quản lý và Xử lý Rác thải, Nước thải tăng 6,3%, đóng góp 0,1 điểm phần trăm; ngành Khai khoáng giảm 1,2%, làm giảm 0,2 điểm phần trăm.

Chỉ số Sản xuất 7 tháng năm 2023 của một số ngành công nghiệp trọng điểm cấp II có sự gia tăng đáng chú ý so với cùng kỳ năm trước, bao gồm: Than cốc, Sản phẩm Dầu mỏ tinh chế tăng 12,2%; Khai thác Quặng kim loại và Sản xuất Sản phẩm Thuốc lá cùng tăng 8,6%; Sản phẩm từ Cao su và Plastic tăng 7,6%; hoạt động Thu gom, Xử lý và Tiêu hủy Rác thải; Tái chế Phế liệu tăng 7,3%; Sản phẩm từ Kim loại đúc sẵn (trừ Máy móc, Thiết bị) tăng 6,4%.

Ngược lại, chỉ số IIP của một số ngành giảm bao gồm Chế biến Gỗ và Sản xuất Sản phẩm từ Gỗ, Tre, Nứa giảm 6,9%; Sản xuất Giấy và Sản phẩm từ Giấy giảm 6,8%; Sản xuất Xe có Động cơ giảm 6,2%; Sản xuất Trang phục giảm 5,5%; Sản xuất Sản phẩm Điện tử, Máy vi tính và Sản phẩm Quang học và Sản phẩm từ Khoáng phi kim loại khác cùng giảm 4,3%.

Báo cáo của Tổng cục Thống kê cũng chỉ ra rằng chỉ số Sản xuất Công nghiệp 7 tháng năm 2023 so với cùng kỳ năm trước có sự tăng ở 49 địa phương và giảm ở 14 địa phương trên toàn quốc. Các địa phương có chỉ số IIP tăng cao được kỳ vọng do sự phát triển mạnh mẽ trong ngành công nghiệp Chế biến, Chế tạo và ngành Sản xuất, Phân phối Điện. Ngược lại, một số địa phương ghi nhận giảm chỉ số IIP do sự suy giảm trong ngành công nghiệp Chế biến, Chế tạo; Ngành Khai khoáng và Ngành Sản xuất, Phân phối Điện.

2. Loại hình doanh nghiệp ngành Công nghiệp sản xuất

Ngành Công nghiệp sản xuất là một phần không thể thiếu để phát triển một nền kinh tế. Trong ngành này, có nhiều loại hình doanh nghiệp đa dạng, phục vụ nhiều mục đích khác nhau. Dưới đây là một số loại hình doanh nghiệp ngành sản xuất quan trọng:

Công ty sản xuất và thương mại

• Chuyên sản xuất các sản phẩm và đồng thời tham gia vào các hoạt động thương mại như mua bán, phân phối sản phẩm.
• Có thể sở hữu nhà máy sản xuất và hệ thống phân phối, cung cấp sản phẩm trực tiếp cho khách hàng hoặc thông qua các đối tác bán lẻ.

Ví dụ:

• Một công ty sản xuất ô tô có cả bộ phận thương mại để bán xe trực tiếp đến người tiêu dùng hoặc qua các đại lý ô tô.

Công ty sản xuất thương mại và xuất nhập khẩu

Đặc điểm:

• Kết hợp cả quá trình sản xuất, thương mại và xuất nhập khẩu.
• Có khả năng chuyển giao sản phẩm giữa các quốc gia, tham gia vào thị trường quốc tế.

Ví dụ:

• Một công ty sản xuất máy tính có cả hoạt động xuất khẩu để bán sản phẩm của mình trên toàn thế giới.

Công ty sản xuất và chế biến

Đặc điểm:

• Sản xuất các sản phẩm từ nguyên liệu thô, sau đó chế biến để tạo ra sản phẩm cuối cùng.
• Thường liên quan đến các ngành công nghiệp thực phẩm, hóa chất hoặc chế biến các nguyên liệu khác.

Ví dụ:

• Công ty sản xuất cà phê từ việc trồng cây cà phê (sản xuất) và sau đó chế biến hạt cà phê để tạo ra sản phẩm đóng gói.

Công ty sản xuất và dịch vụ

Đặc điểm:

• Sản xuất các sản phẩm cùng với việc cung cấp các dịch vụ hỗ trợ hoặc bảo trì cho sản phẩm đó.
• Dịch vụ này có thể bao gồm bảo hành, sửa chữa, hoặc đào tạo sử dụng sản phẩm.

Ví dụ:

• Một công ty sản xuất máy in có thể cung cấp dịch vụ bảo trì và sửa chữa máy in của họ cho khách hàng.

Công ty sản xuất thương mại và dịch vụ

Đặc điểm:

• Kết hợp cả ba yếu tố: sản xuất, thương mại và cung cấp dịch vụ.
• Cung cấp một gói đầy đủ từ sản phẩm đến dịch vụ hỗ trợ.

Ví dụ:

• Công ty sản xuất và bán lẻ đèn đèn trang trí có thể cung cấp cả dịch vụ lắp đặt và bảo trì cho sản phẩm của mình.

II. Tổng quan Chuyển đổi số ngành Công nghiệp sản xuất

1. Chuyển đổi số trong ngành Công nghiệp sản xuất là gì?

Chuyển đổi số ngành Công nghiệp sản xuất là quá trình áp dụng các công nghệ số, tự động hóa và dữ liệu số hóa để cải thiện hiệu suất, linh hoạt và khả năng cạnh tranh trong quá trình sản xuất. Đối với ngành sản xuất, điều này bao gồm sự tích hợp của các công nghệ như Internet of Things (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), máy học, blockchain và các giải pháp phần mềm để tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý chuỗi cung ứng.

Các hoạt động đáng chú ý của chuyển đổi số trong ngành Sản xuất:

• Internet of Things (IoT): Kết nối các thiết bị, máy móc và cảm biến trong một hệ thống mạng giúp thu thập dữ liệu liên tục về trạng thái và hiệu suất của các thiết bị trong quá trình sản xuất.
• Trí tuệ nhân tạo (AI) và Máy học: Sử dụng AI để phân tích dữ liệu từ các nguồn khác nhau và tạo ra thông tin hữu ích, từ việc dự đoán lỗi sản xuất đến tối ưu hóa lịch trình bảo dưỡng.
• Máy móc tự động và Robot: Sử dụng máy móc tự động và robot để thực hiện các công việc nhà máy một cách hiệu quả cao, giảm lực lao động và tăng tốc độ sản xuất.
• Dữ liệu và Phân tích Dữ liệu lớn (Big Data): Tích hợp và phân tích lượng lớn dữ liệu từ nhiều nguồn để đưa ra quyết định thông minh, từ dự báo nhu cầu thị trường đến tối ưu hóa quy trình sản xuất.
• Quản lý Chuỗi cung ứng số: Tích hợp các hệ thống để theo dõi và quản lý chuỗi cung ứng một cách hiệu quả, giúp giảm thiểu rủi ro và tăng tính linh hoạt.
• Chế tạo số (Digital Twins): Tạo ra phiên bản số của sản phẩm và quy trình sản xuất, giúp theo dõi và tối ưu hóa hiệu suất trong thời gian thực.
• Blockchain trong Quản lý Chuỗi cung ứng: Sử dụng công nghệ blockchain để cải thiện tính minh bạch và đảm bảo tính an toàn của thông tin trong chuỗi cung ứng.
• Mô hình kinh doanh dựa trên Dịch vụ (Servitization): Chuyển đổi từ mô hình kinh doanh truyền thống sang cung cấp dịch vụ và giải pháp, thường kèm theo việc sử dụng các công nghệ số.

2. Ví dụ chuyển đổi số ngành Công nghiệp sản xuất

Hasbro – doanh nghiệp chuyển đổi số trong ngành công nghiệp đồ chơi

Hasbro nổi tiếng với các sản phẩm như Monopoly và Play-Doh, đã chủ động thực hiện quá trình chuyển đổi số để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của khách hàng. Sau khi tiến hành một chuỗi nghiên cứu thị trường, Hasbro nhận ra rằng đối tượng chính của họ không chỉ là trẻ em mà còn là cha mẹ của chúng.

Để tận dụng cơ hội này, Hasbro đã quyết định tích hợp một nền tảng kỹ thuật số hiện đại vào hoạt động kinh doanh của mình, và nền tảng này không ai khác chính là Adtech. Việc triển khai Adtech đã mở ra khả năng cho người dùng mua sắm trực tuyến trực tiếp trên nền tảng của Hasbro, góp phần tích cực vào việc tăng cường doanh số bán hàng.

Với việc tập trung vào đối tượng là các bậc cha mẹ, Hasbro đã khuyến khích họ nhìn nhận đồ chơi của mình không chỉ là sản phẩm giải trí cho trẻ em mà còn là công cụ phát triển và giáo dục. Qua sự kết hợp linh hoạt giữa chiến lược kỹ thuật số và quảng cáo hiệu quả, Hasbro đã tối ưu hóa nền tảng bán lẻ trực tuyến, đạt được mức doanh thu kỷ lục lên đến 5 tỷ USD vào năm 2016.

Trelleborg AB – Tập đoàn kỹ thuật công nghệ  polymer

Trelleborg AB, một tập đoàn kỹ thuật toàn cầu chuyên về công nghệ polymer, đã thực hiện một bước quan trọng trong quá trình chuyển đổi số để nâng cao hiệu suất sản xuất. Trước khi quyết định đầu tư vào robot và máy móc tự động chế tạo theo yêu cầu, công ty không có giải pháp công nghệ nào tham gia quá trình sản xuất hàng triệu sản phẩm của mình.

Sau khi tìm ra giải pháp chuyển đổi số hiệu quả, nhà máy của Trelleborg AB tại Đan Mạch đã triển khai một dàn 42 Robot tự động chỉ trong 1,5 năm. Kết quả là năng suất lao động tăng nhanh, dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong số lượng đơn đặt hàng. Đối mặt với tình trạng này, Trelleborg AB đã tăng cường đội ngũ nhân sự bằng việc tuyển thêm 50 nhân viên mới để vận hành các máy móc.

Quá trình tự động hóa này không chỉ giải phóng nhân viên khỏi các tác vụ thủ công mà còn mang lại những lợi ích đáng kể, bao gồm nâng cao năng suất, giảm thời gian giao hàng, và tăng cường chất lượng sản phẩm. Điều này đã mở ra cánh cửa cho sự tăng trưởng và mở rộng quy mô sản xuất, đồng thời tăng cường sức cạnh tranh của Trelleborg AB trong thị trường toàn cầu.

III. Lợi ích chuyển đổi số ngành Công nghiệp sản xuất

Giảm Chi Phí:

• Giải pháp chuyển đổi số, kết hợp với IoT và trí tuệ nhân tạo, giúp quản lý hàng tồn kho và quy trình sản xuất một cách hiệu quả.
• Tự động hóa giúp giảm lao động, tăng năng suất và giảm chi phí sản xuất.
• Giải pháp giám sát từ xa giúp quản lý hàng tồn kho một cách linh hoạt và hiệu quả.

Đảm Bảo Chất Lượng Hệ Thống:

• Hỗ trợ doanh nghiệp trong việc bảo trì và quản lý hệ thống máy móc từ xa.
• Phát hiện sự cố bất thường và kéo dài tuổi thọ máy móc thông qua phân tích dữ liệu kỹ thuật số.

Tích Hợp Dữ Liệu:

• Sử dụng giải pháp chuyển đổi số từ AI, Machine Learning và IoT để quản lý dữ liệu tập trung với độ chính xác cao.
• Phân tích dữ liệu hỗ trợ tăng năng suất, cải thiện hiệu suất và đưa ra quyết định linh hoạt.

Cải Thiện An Toàn:

• Sử dụng IoT và trí tuệ nhân tạo để giảm nguy cơ tai nạn lao động thông qua việc tránh xa các khu vực nguy hiểm.
• Thiết bị thông minh có khả năng xác định mối đe dọa tiềm ẩn nhanh chóng, quản lý rủi ro hiệu quả.

Mở Ra Những Cơ Hội Kinh Doanh Mới:

• Ứng dụng công nghệ để cải tiến dây chuyền sản xuất, sản phẩm và dịch vụ.
• Cung cấp sự linh hoạt và đổi mới để tồn tại và phát triển trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
• Tạo ra sản phẩm và dịch vụ mới mở ra những cơ hội kinh doanh và tăng doanh thu.

IV. Cơ hội và thách thức của doanh nghiệp Công nghiệp sản xuất khi chuyển đổi số

1. Cơ hội đối với Doanh nghiệp Công nghiệp sản xuất trong Quá trình Chuyển đổi Số

Tăng Cường Hiệu Quả Sản Xuất:

• Tự động hóa: Sử dụng các hệ thống tự động hóa và trí tuệ nhân tạo để nâng cao hiệu suất sản xuất và giảm chi phí lao động.
• IoT (Internet of Things): Kết nối thiết bị và máy móc để theo dõi và quản lý quy trình sản xuất một cách hiệu quả.

Quản lý Chuỗi Cung Ứng:

• Dữ liệu Thời gian thực: Sử dụng dữ liệu thời gian thực để theo dõi và tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm thiểu rủi ro và tăng tính linh hoạt.
• Kết nối Liên Kết: Tích hợp thông tin từ nhiều nguồn để cải thiện quản lý tồn kho và dự báo nhu cầu.

Tạo Ra Sản Phẩm và Dịch Vụ Mới:

• Innovation (Sáng tạo): Sử dụng công nghệ để phát triển sản phẩm và dịch vụ mới, khám phá các thị trường mới và tăng cường giá trị cho khách hàng.
• Kết nối Với Khách Hàng: Phản hồi từ khách hàng thông qua các kênh số giúp doanh nghiệp hiểu rõ nhu cầu và mong muốn của họ.

Tối ưu Hóa Quy trình Kinh doanh:

• Quản lý Dữ liệu: Sử dụng dữ liệu để ra quyết định nhanh chóng và chính xác, từ quyết định chiến lược đến quản lý hàng ngày.
• Phân Tích Dựa Trên Dữ Liệu: Áp dụng phân tích dữ liệu để tối ưu hóa các quy trình kinh doanh và dự báo xu hướng.

2. Thách thức của Doanh nghiệp Công nghiệp sản xuất trong Quá trình Chuyển đổi Số

Chi Phí và Đầu Tư Ban Đầu:

• Nguyên Vật Liệu và Thiết Bị: Cần đầu tư lớn vào việc nâng cấp hệ thống và thiết bị để hỗ trợ chuyển đổi số.
• Đào Tạo Nhân Sự: Chi phí đào tạo nhân sự để sử dụng và quản lý các hệ thống mới.

Bảo Mật Thông Tin:

• Rủi Ro Bảo Mật: Tăng cường biện pháp bảo mật để ngăn chặn rủi ro liên quan đến việc sử dụng dữ liệu và các hệ thống kết nối.
• Tuân Thủ Pháp Luật: Đảm bảo rằng các hoạt động số tuân thủ với các quy định pháp luật về bảo mật thông tin.

Quản lý Thay Đổi và Chấp Nhận Của Nhân Sự:

• Khó Khăn Trong Việc Thích Nghi: Nhân sự cần thời gian và hỗ trợ để thích nghi với sự thay đổi.
• Tạo Nền Tảng Văn Hóa Đổi Mới: Xây dựng một văn hóa doanh nghiệp thúc đẩy sự linh hoạt và sáng tạo.

Tích Hợp Hệ Thống:

• Khó Khăn Trong Việc Tích Hợp Hệ Thống Cũ và Mới: Các doanh nghiệp thường phải đối mặt với thách thức tích hợp hệ thống cũ và mới để đảm bảo sự liên thông mượt mà.
• Chọn Lựa Công Nghệ Phù Hợp: Đưa ra quyết định thông minh về việc chọn lựa công nghệ phù hợp với mô hình kinh doanh và mục tiêu chiến lược.

Xem thêm: Giải pháp cho các doanh nghiệp Công nghệ sản xuất chuyển đổi số

Chuyển đổi số ngành Công nghiệp sản xuất là xu hướng tất yếu buộc các doanh nghiệp trong ngành phải thay đổi để thích nghi. Tuy nhiên, nếu không có một chiến lược bài bản, doanh nghiệp sẽ có thể ngày càng thụt lùi, giảm sản lượng sản xuất hay giảm doanh thu. Do đó, đưa ra một hướng đi đúng đắn trong lộ trình chuyển đổi số là ưu tiên hàng đầu của cả Doanh nghiệp.

Để bứt quả trên đường đua chuyển đổi số trong ngành Công nghiệp sản xuất hãy liên hệ với HST Consulting để được tư vấn ngay hôm nay.