Chuyển đổi số trong Giáo dục: Bước nhảy tới tương lai ngành Giáo dục

Giáo dục luôn được coi là lĩnh vực trọng điểm và được chính phủ khuyến khích và ưu tiên đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi số. Sau một giai đoạn ứng dụng, chuyển đổi số đã đem lại nhiều lợi ích cho học viên, giảng viên, các cơ sở đào tạo và cho xã hội. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng HST Consulting tìm hiểu Bức tranh tổng quan thị trường và chuyển đổi số ngành Giáo dục và đào tạo.

I. Tổng quan thị trường ngành Giáo dục và đào tạo

1. Thị trường ngành Giáo dục và đào tạo đang diễn ra như thế nào?

Đến cuối năm 2020, ngành giáo dục tại Việt Nam đã đạt được một số thành tựu đáng kể. Giáo dục phổ thông tại Việt Nam được xếp hạng tương đương với nhóm các nước phát triển (OECD) trong top 40, trong khi giáo dục đại học đứng trong top 70 và đào tạo nghề ở vị trí khoảng 90. Theo báo cáo đánh giá năm 2020 của Ngân hàng Thế giới, chỉ số Vốn nhân lực của Việt Nam đứng thứ 38 trên tổng số 174 nền kinh tế, với thành phần giáo dục xếp thứ 15, sánh ngang với các nước như Hà Lan, New Zealand và Thụy Điển.

Tuy nhiên, những thách thức mà ngành giáo dục Việt Nam đối mặt không ít, đặc biệt là do tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19. Giống như nhiều ngành nghề khác, ngành giáo dục phải đối mặt với những khó khăn do việc phải tuân thủ các chính sách giãn cách xã hội và tạm dừng hoạt động để đảm bảo an toàn sức khỏe. Điều này ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các chương trình đào tạo và học tập.

Mặc dù vậy, từ một góc độ tích cực, đại dịch Covid-19 cũng đã thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các nền tảng số trong lĩnh vực giáo dục. Việc tạo ra môi trường trực tuyến để phục vụ đào tạo và học tập đã trở thành một xu hướng tích cực, giúp ngành giáo dục thích nghi và chuyển đổi số nhanh chóng. Điều này không chỉ giúp ngành giáo dục vượt qua khó khăn do đại dịch, mà còn tạo cơ hội để phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai.

2. Loại hình doanh nghiệp ngành Giáo dục và đào tạo

Ngành giáo dục và đào tạo đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển sự thành thạo các kỹ năng và năng lực của lực lượng lao động Việt Nam. Ngành đào tạo hỗ trợ các nỗ lực chuyển đổi ngành, để cho phép người Việt Nam thích nghi và phát triển trong một thị trường việc làm liên tục thay đổi. Một số loại hình doanh nghiệp ngành Giáo dục và đào tạo

• Cơ sở giáo dục công
• Cơ sở giáo dục tư nhân
• Cơ sở giáo dục đào tạo sau Trung học cơ sở
• Đào tạo sau đại học
• Các tổ chức tư vấn đào tạo cho doanh nghiệp
• Các hình thức đào tạo khác của chính phủ và cơ quan chuyên nghiệp

II. Tổng quan Chuyển đổi số ngành Giáo dục và đào tạo

1. Chuyển đổi số trong ngành Giáo dục và đào tạo là gì?

Khái niệm Chuyển đổi số ngành Giáo dục

Chuyển đổi số trong ngành Giáo dục và đào tạo là quá trình áp dụng công nghệ số để cải thiện và tối ưu hóa trải nghiệm giáo dục và quản lý hệ thống giáo dục. Đây là một xu hướng quan trọng trong lĩnh vực giáo dục, nhằm tận dụng những tiềm năng mà công nghệ số mang lại để cải thiện chất lượng giáo dục, tăng cường sự tiện lợi và tiếp cận cho học sinh, giáo viên và các bên liên quan.

Thực trạng chuyển đổi số trong ngành giáo dục Việt Nam

Năm 2020, Chính phủ Việt Nam đã đặt nền móng cho Hành trình Chuyển đổi số trong lĩnh vực Giáo dục thông qua việc phê duyệt “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Trong khuôn khổ này, Giáo dục được xác định là một trong những lĩnh vực ưu tiên hàng đầu cần thực hiện chuyển đổi số, với nhận thức rằng giáo dục đóng vai trò quan trọng trong thay đổi nhận thức và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hàng ngày của người dân.

Chính sách hỗ trợ chuyển đổi số trong giáo dục đã được triển khai một cách dần dần, tạo ra một cơ sở pháp lý hoàn chỉnh. Các biện pháp này bao gồm việc áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giảng dạy và vận hành; thúc đẩy hình thành quy chế đào tạo trực tuyến từ trình độ đại học đến sau đại học; cũng như制定 các quy định về quản lý và sử dụng cơ sở dữ liệu toàn ngành.

Chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục tập trung vào ba mảng chính bao gồm công tác giảng dạy với e-learning và thực tế ảo, quản lý giáo dục như quản lý trường học và tài sản, và vận hành cũng như quản lý doanh nghiệp giáo dục.

Nhờ các chính sách khích lệ và thúc đẩy, ngành giáo dục đã tiến hành số hóa và liên kết dữ liệu từ Trung ương đến địa phương. Hơn 53.000 cơ sở giáo dục đào tạo, 1,4 triệu giáo viên và 24 triệu học sinh, sinh viên đã được số hóa và được gắn mã định danh. Công tác này còn bao gồm việc huy động giáo viên tham gia vào việc chia sẻ học liệu và xây dựng kho học liệu số chung cho toàn ngành.

Tuy nhiên, trong quá trình chuyển đổi số toàn ngành, một số tổ chức giáo dục mới chỉ thực hiện triển khai rời rạc và hiểu lầm rằng họ đã chuyển đổi số. Thực tế, điều này chỉ là bước khám phá ban đầu và để đạt được chuyển đổi số toàn diện, cần tích hợp công nghệ vào các quy trình kinh doanh và vận hành, cũng như thay đổi tư duy nhận thức từ mỗi cá nhân trong ngành. Mục tiêu là tạo ra sự chủ động trong việc thực hiện các hoạt động đào tạo, vận hành và quản lý một cách hiệu quả hơn.

2. Ví dụ chuyển đổi số ngành Giáo dục và đào tạo

Tecnológico de Monterrey, một trong những trường đại học uy tín tại Châu Mỹ Latinh, đối mặt với thách thức lớn trong việc quản lý lượng lớn câu hỏi từ sinh viên liên quan đến đăng ký đại học. Họ thường nhận được hơn 14.000 câu hỏi trong thời kỳ đăng ký, đòi hỏi một nhóm 10 người để giải quyết và hỗ trợ.

Vấn đề gặp phải:

Dù đã có chatbot hỏi đáp thế hệ đầu tiên trong hai năm, nhưng nó chỉ là một thiết kế Q&A đơn giản và không cung cấp phản hồi nhanh chóng hoặc trực quan. Phản hồi từ sinh viên chỉ ra rằng chatbot không thể trả lời các câu hỏi một cách linh hoạt và hiệu quả. Nó thường đưa ra các câu trả lời quá chung chung và không thể theo dõi tương tác của mình với cùng một học sinh theo thời gian.

Giải pháp chuyển đổi số:

Để giải quyết vấn đề này, trường đã giới thiệu chatbot thế hệ thứ hai, kết nối với Hệ thống thông tin sinh viên và hệ thống tài chính. Chatbot này cung cấp câu trả lời trong thời gian thực dựa trên danh tính kỹ thuật số của sinh viên. Nó được truy cập thông qua cổng thông tin sinh viên, với dữ liệu được lấy từ nhiều hệ thống để cá nhân hóa phản hồi. Trường đã chọn Microsoft Azure AI là nền tảng xây dựng chatbot, hỗ trợ tích hợp chiến lược cơ sở hạ tầng, dữ liệu và dịch vụ AI.

Kết quả sau chuyển đổi số:

Sau khi triển khai chatbot thế hệ thứ hai, Tecnológico de Monterrey báo cáo sự tăng cường hiệu quả đáng kể. Công việc mà trước đây cần 10 người để quản lý, giờ chỉ cần một cá nhân và phản hồi từ sinh viên rất tích cực. Họ đánh giá cao khả năng của chatbot trong việc trả lời những câu hỏi bất ngờ và kết nối với hệ thống thông tin để cung cấp thông tin chính xác. Những thành tựu này là nền tảng quan trọng để trường xem xét việc mở rộng chức năng chatbot vào các lĩnh vực như chương trình quốc tế, quản lý tài khoản và hỗ trợ công nghệ giáo dục (EdTech).

III. Lợi ích chuyển đổi số ngành Giáo dục và đào tạo

Chuyển đổi số trong ngành giáo dục và đào tạo mang lại nhiều lợi ích quan trọng, không chỉ đối với sinh viên và giáo viên mà còn đối với hệ thống giáo dục nói chung. Dưới đây là một số lợi ích chính của quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực này:

Tiện ích và Linh hoạt:

• Tiện ích cho Sinh viên: Học trực tuyến cho phép sinh viên tiếp cận nội dung học tập bất kỳ khi nào và ở đâu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tự học.
• Linh hoạt cho Giáo viên: Giáo viên có thể tạo ra và chia sẻ nội dung một cách linh hoạt, thích ứng với nhu cầu và tốc độ học của từng học viên.

Mở Rộng Tiếp Cận và Phổ Cập:

• Tiếp cận Toàn cầu: Chuyển đổi số mở rộng khả năng tiếp cận giáo dục cho những người ở xa, đặc biệt là những khu vực có điều kiện kinh tế và hạ tầng giáo dục kém.

Tích hợp Công Nghệ và Nội Dung:

• Tích hợp Công Nghệ: Sử dụng công nghệ giúp cải thiện phương pháp giảng dạy và học tập, từ việc sử dụng phần mềm giảng dạy cho đến ứng dụng thực tế ảo và trí tuệ nhân tạo.
• Nội Dung Linh Hoạt: Chuyển đổi số cho phép nhanh chóng cập nhật và điều chỉnh nội dung giảng dạy theo sự phát triển nhanh chóng của kiến thức và công nghệ.

Theo Dõi và Đánh Giá Hiệu Suất:

• Theo Dõi Tiến Trình: Hệ thống số hóa cho phép theo dõi tiến trình học tập của sinh viên một cách hiệu quả, giúp đánh giá và cung cấp phản hồi chính xác.
• Đánh Giá Hiệu Suất: Công nghệ giúp tự động hóa quá trình đánh giá, giúp giáo viên và sinh viên đo lường hiệu suất một cách chính xác hơn.

Tiết Kiệm Thời Gian và Chi Phí:

• Giảm Chi Phí Vận Hành: Chuyển đổi số giảm chi phí vận hành như in ấn, giảng viên trực tiếp, và không gian vật lý.
• Tiết Kiệm Thời Gian: Học trực tuyến giúp giảm thời gian di chuyển cho sinh viên và giáo viên.

Phát Triển Kỹ Năng Kỹ Thuật: Học qua môi trường số khuyến khích sinh viên phát triển kỹ năng số hóa và sử dụng công nghệ thông tin.

Tạo Nền Tảng Cho Học Tập Tiếp Theo: Chuyển đổi số tạo điều kiện cho học tập liên tục và liên kết giáo dục với nhu cầu thị trường lao động hiện tại.

Cộng Đồng Học Tập Trực Tuyến: Cộng đồng học tập trực tuyến giúp sinh viên và giáo viên tương tác, chia sẻ ý kiến, và học hỏi từ nhau.

IV. Cơ hội và thách thức của doanh nghiệp Giáo dục và đào tạo khi chuyển đổi số

1. Cơ hội của doanh nghiệp Giáo dục và đào tạo khi chuyển đổi số

Chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp phát triển.

• Tăng cường cơ sở hạ tầng kỹ thuật
• Mở rộng tiếp cận công nghệ
• Phát triển nội dung số hóa
• Sự phát triển của hệ thống học trực tuyến: 
• Hỗ trợ và đầu tư từ chính phủ và các tổ chức
• Tích hợp công nghệ vào quy trình giảng dạy
• Phát triển kỹ năng số cho giáo viên và học sinh
• Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục
• Hợp tác giữa các bên liên quan
• Thúc đẩy nghiên cứu và đổi mới trong giáo dục

2. Thách thức của doanh nghiệp Giáo dục và đào tạo khi chuyển đổi số

Tiếp tục hành trình chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục, ngành này vẫn đối mặt với những thách thức không nhỏ. Cơ sở vật chất, hạ tầng mạng, trang thiết bị, dịch vụ, và đường truyền internet vẫn đang gặp khó khăn với tình trạng thiếu hụt, lạc hậu, và chưa đồng bộ. Nhiều cơ sở chưa đáp ứng được các yêu cầu tối thiểu để hỗ trợ quá trình chuyển đổi số.

Việc mở rộng và phát triển kho học liệu ngành đòi hỏi sự đầu tư lớn về nguồn lực, từ nhân lực quản lý cho đến nhân lực triển khai thực hiện. Cũng cần đầu tư tài chính đảm bảo tiến độ triển khai số hóa. Việc xây dựng kho học liệu số không chỉ đòi hỏi một kế hoạch cụ thể và đồng bộ tại mọi cấp thực hiện, mà còn cần tránh tình trạng phát triển tự phát gây tốn thời gian, lãng phí công sức và tài chính.

Trên đây là bức tranh tổng quan Chuyển đổi số ngành Giáo dục. Nếu bạn đang muốn bứt quả trên đường đua chuyển đổi số trong ngành Giáo dục, hãy liên hệ với HST Consulting để được tư vấn ngay hôm nay.